Willa Gurewicza

Willa Gurewicza w Otwocku to miejsce, które od pierwszego spojrzenia fascynuje swoją niezwykłą architekturą, bogatą historią i niepowtarzalnym klimatem dawnych podwarszawskich letnisk. Ten monumentalny, drewniany gmach, położony pośród sosnowych lasów, przez dekady był symbolem świetności otwockiego uzdrowiska i jednym z najbardziej rozpoznawalnych przykładów stylu świdermajer. Spacerując wokół willi, nietrudno przenieść się wyobraźnią do czasów, gdy Otwock tętnił życiem kuracjuszy, a eleganckie pensjonaty przyciągały gości z całej Polski. Dziś Willa Gurewicza zachwyca zarówno miłośników architektury, jak i pasjonatów historii, oferując unikalną podróż w przeszłość i inspirując do odkrywania kolejnych tajemnic Mazowsza.

Historia Willi Gurewicza

Początki Willi Gurewicza sięgają 1906 roku, kiedy to Abram Gurewicz, zamożny przedsiębiorca żydowski, postanowił zbudować dla swojej rodziny letnią rezydencję w stylu świdermajer. Otwock w tamtym czasie stawał się coraz popularniejszą destynacją wypoczynkową dzięki korzystnemu mikroklimatowi, bliskości rzeki Świder oraz dogodnemu połączeniu kolejowemu z Warszawą. Początkowo powstała niewielka willa, zwana Gurewiczanką, która z biegiem lat była sukcesywnie rozbudowywana. Proces ten trwał aż do 1921 roku, kiedy to budynek osiągnął swoją ostateczną, imponującą formę z siedmioma skrzydłami i powierzchnią użytkową około 2700 m².

Willa od początku była pomyślana jako luksusowy pensjonat, a z czasem przekształciła się w zakład dietetyczno-leczniczy. Ośrodek działał przez cały rok, oferując pobyt nawet 80 osobom jednocześnie. W okresie międzywojennym był jednym z najbardziej prestiżowych adresów w Otwocku, przyciągając zarówno polskich, jak i żydowskich kuracjuszy, którzy cenili sobie nie tylko komfortowe warunki, ale także wyjątkową atmosferę miejsca. Lata świetności willi przerwał wybuch II wojny światowej – wówczas budynek został zajęty przez niemiecką komendanturę, a następnie przekształcony w szpital dla żołnierzy. Po wojnie obiekt kilkukrotnie zmieniał właścicieli i funkcje, mieściły się tu m.in. szpital lotniczy oraz liceum medyczne.

Architektura i wystrój

Willa Gurewicza to prawdziwy majstersztyk stylu świdermajer, który rozwinął się na przełomie XIX i XX wieku w podwarszawskich miejscowościach letniskowych. Budynek charakteryzuje się lekką, drewnianą konstrukcją, bogato zdobionymi werandami i balkonami oraz licznymi ażurowymi detalami, które nadają całości bajkowy, niemal alpejski wygląd. Siedem przylegających do siebie skrzydeł tworzy nieregularny, wieloboczny plan, a całość otoczona jest rozległym parkiem w stylu angielskim, gdzie niegdyś rosły nawet egzotyczne bananowce.

Od strony wschodniej i południowej willę otaczają przeszklone werandy, leżalnie oraz otwarte tarasy, które służyły kuracjuszom do odpoczynku na świeżym powietrzu. Wnętrza zachwycają przestronnością i funkcjonalnością – znajdowały się tu saloniki, czytelnie, bawialnie, a także jadalnia i sala koncertowa. W 1927 roku wnętrza czytelni i jadalni ozdobił profesor Józef Tom, autor herbu Otwocka. Willa była wyposażona w nowoczesne, jak na tamte czasy, udogodnienia: kanalizację, bieżącą wodę, oświetlenie elektryczne i telefon. Wrażenie robią także wysokie, wielodzielne okna, które wpuszczają do środka mnóstwo naturalnego światła.

Fasady budynku zdobią misternie wycinane ornamenty roślinne i geometryczne, charakterystyczne dla stylu nadświdrzańskiego. Drewniane ściany, układane naprzemiennie w pionie i poziomie, tworzą dekoracyjne formy elewacji. Niestety, w wyniku późniejszych przebudów nie wszystkie oryginalne elementy przetrwały – nie odtworzono m.in. wieżyczki z tarasem i spiczastym zwieńczeniem nad głównym wejściem oraz dwóch tarasów przylegających do głównego skrzydła.

Willa Gurewicza dziś

Po latach zaniedbań i stopniowej degradacji, Willa Gurewicza doczekała się gruntownej renowacji. Dzięki zaangażowaniu prywatnych inwestorów przywrócono jej dawny blask, zachowując oryginalne, ażurowe werandy, fragmenty elewacji parkowej i wiele elementów wyposażenia. Współczesna rekonstrukcja, choć nie obyła się bez kontrowersji, pozwoliła na uratowanie jednego z najcenniejszych świdermajerów w Polsce. Dziś w dawnym pensjonacie działa restauracja i klinika ortopedyczna, a całość emanuje niepowtarzalną atmosferą luksusu sprzed stu lat, połączoną z nowoczesnością.

Willa Gurewicza to miejsce, które zachwyca zarówno monumentalnością, jak i kameralnością. Przechadzając się po otaczającym ją parku, łatwo wyobrazić sobie dawne życie kuracjuszy, leniwie spędzających czas na werandach i wśród sosen. Budynek jest jednym z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych zabytków Otwocka, a jego historia i architektura stanowią inspirację dla kolejnych pokoleń miłośników stylu świdermajer.

Informacje praktyczne dla odwiedzających

Willa Gurewicza znajduje się przy zbiegu ulic Armii Krajowej i Filipowicza w Otwocku, około 30 minut jazdy samochodem z centrum Warszawy. Na miejscu dostępny jest parking dla gości. Zwiedzanie wnętrz nie jest obecnie ogólnodostępne, ponieważ w budynku działa prywatna klinika i restauracja, jednak można podziwiać willę z zewnątrz oraz spacerować po przyległym parku. Warto sprawdzić aktualne informacje na temat ewentualnych wydarzeń kulturalnych lub dni otwartych, podczas których możliwe jest wejście do środka. Wstęp na teren parku i obejście budynku jest bezpłatny.

Ciekawostki i atmosfera miejsca

Willa Gurewicza przez lata była świadkiem wielu niezwykłych historii. To tutaj, wśród sosnowych lasów, odpoczywała warszawska elita, a w okresie międzywojennym pensjonat uchodził za jeden z najbardziej luksusowych ośrodków wypoczynkowych na Mazowszu. W czasach PRL-u budynek zmieniał swoje przeznaczenie, jednak nigdy nie zatracił ducha dawnego uzdrowiska. Dziś, po udanej rewitalizacji, znów przyciąga uwagę zarówno mieszkańców Otwocka, jak i turystów z całej Polski. Willa Gurewicza jest doskonałym przykładem tego, jak można połączyć szacunek dla historii z nowoczesnym wykorzystaniem zabytkowych przestrzeni.

Spacer wokół willi to nie tylko lekcja architektury, ale także wyjątkowa podróż w czasie. W ciepłe dni w powietrzu unosi się zapach sosnowego lasu, a cienie starych drzew tańczą na drewnianych ścianach budynku. Każdy detal, od ażurowych balustrad po ozdobne gzymsy, opowiada swoją własną historię, zachęcając do refleksji nad przemijaniem i trwałością piękna.

Podsumowanie

Willa Gurewicza to miejsce, które na długo pozostaje w pamięci. Połączenie niezwykłej architektury, bogatej historii i atmosfery dawnego uzdrowiska sprawia, że jest to jedna z najważniejszych atrakcji Otwocka i prawdziwa perła Mazowsza. Mimo że dziś nie można zwiedzać wnętrz na co dzień, sama możliwość spaceru wokół budynku i podziwiania jego detali z bliska jest niezwykłym przeżyciem. Willa Gurewicza to dowód na to, że nawet najbardziej zapomniane zabytki mogą odzyskać dawny blask i stać się inspiracją dla kolejnych pokoleń. To miejsce, które warto wpisać na mapę swoich podróży po Polsce, szczególnie jeśli fascynuje architektura, historia i klimat dawnych letnisk.